Asertywna komunikacja w pracy kompetencją antymobbingową?

Asertywność jest kompetencją przyszłości, niezbędną w pracy i w życiu osobistym. Asertywne delegowanie zadań, rozwiązywanie konfliktów, egzekwowanie poleceń w zgodzie ze sobą są dziś pożądanymi cechami na rynku w pracy.

Asertywny pracownik, menadżer, szef jest kreatywny, komunikuje się sprawnie i otwarcie. Nie stosuje przemocy, agresji, manipulacji czy unikania, by osiągać cele i chronić swoje wartości. Świadomie, stanowczo i z szacunkiem dba o swoje prawa, stawia granice przy jednoczesnym respektowaniu granic współpracowników. 

Dlaczego stawianie granic jest tak ważne? Czym są granice? To nic innego jak system zewnętrznych i wewnętrznych barier, które chronią Twoje „ja” przed czynnikami zagrażającymi. Świadomość własnych granic, mówi Ci kim jesteś, czym dysponujesz i za co bierzesz odpowiedzialność.

Można wymienić wiele rodzajów granic, przytoczę te najważniejsze: 

• Fizyczne – określają barierę dla intymność fizycznej, 
• Emocjonalne – dzięki nim nazwiesz własne emocje i uczucia, które pojawiają się w Twojej głowie i duszy,
• Intelektualne – określisz dzięki nim czego chcesz/ potrzebujesz, definiujesz swoje pragnienia, potrzeby, akceptowalne zachowania i postawy,  
• Duchowe – związane są z Twoim systemem przekonań, wartości, także aspektem dotyczącym wiary. 
• Tożsamościowe – definiują kim jesteś, jak się postrzegasz i jak chcesz aby Cię postrzegało otoczenie. Jest spójną informacją o Twojej tożsamości także seksualnej,
• Kulturowe  – opisują Twój kod kulturowy, nieuświadomione znaczenie, które nadajesz każdej możliwej rzeczy, na przykład samochodowi, rodzajowi żywności, relacji, a nawet danemu krajowi. Pomaga wyjaśnić, że wszystko, co robisz, jest nieuświadomionym schematem działania na skalę narodową,
• Autonomiczne – definiują Twój obszar autonomii i samostanowienia,

W tym miejscu zastanów się i spróbuj wypisać w tabeli swoje granice. Będzie to świetny początek do treningu asertywności. Pobierz kartę pracy. Wpisując mail otrzymasz wiadomość z kartą do pobrania 

Dlaczego to takie ważne?

Gdy nie stawiasz granic, dopada Cię dysonans poznawczy, poczucie wewnętrznej niezgody, frustracja, apatia lub odwrotnie złość, tracisz chęć do pracy, stajesz się nerwowa, nieszczęśliwa. Odczuwasz objawy psychosomatyczne takie jak bóle brzucha, skurcze, nieuzasadnione przemęczenie. Nie rozumiesz co się z Tobą dzieje zaczynasz się czuć lub obwiniasz innych, nadchodzą niekontrolowane wybuchy gniewu. Skutki mogą być katastrofalne dla Twojego zdrowia fizycznego, psychicznego, poczucia wartości i budowania relacji. 

Dlaczego?

Asertywne stawianie granic chroni Cię przed naruszaniem Twoich nienegocjowalnych wartości, utratą szacunku, skutkami manipulacji, agresji, mobbingu. Jest Twoją mentalną tarczą obronną. Gdy tarcza jest słabej jakości, nieświadomie i przypadkowo ukształtowana lub zupełnie jej masz, stajesz się bezbronna wobec przemocy i nieuczciwych zachowań. Jesteś łakomym kąskiem dla mobbera.

Dlaczego nie stawiasz granic?

Prawdopodobnie ich nie zdefiniowałaś, boisz się narazić, urazić kogoś, stracić kontakt, utracić atencję, akceptację, przynależność. Nie chcesz odsłaniać tego na czym Ci zależy, mówić co Cię boli, czego nie chcesz, bo obawiasz się, że inni uznają to za słabość. Boisz się, że pomyślą o Tobie: bezczelna, samolubna, myśli tylko o sobie. Boisz się usłyszeć: Kim jesteś żeby tak do mnie mówić, pracujesz od tygodnia. Przyczyn może być wiele, także tych związanych z chorobami np. depresją lub deficytami emocjonalnymi, które powinny być przepracowane pod opieką psychologa lub psychoterapeuty.  

Jeśli nie wymagasz opieki specjalisty, zachęcam Cię do regularnego korzystania z doradztwa czy coachingu. Pomyśl czy Twój wewnętrzny doradca – lęk jest rzeczywiście wart skutków ustępstw na jakie idziesz. Ile kosztuje Cię dojście do celu gdy tym kosztem jest uległość, unikanie, agresja, rezygnacja z siebie. Lęk jest naturalną informacją o nas samych. Można nią rozporządzać jak innymi uczuciami i emocjami. Lęk jest ostrzeżeniem, którego warto posłuchać gdy mamy do czynienia z osobą niebezpieczną, agresywną, by nie tracić energii i narażać zdrowia lub życia. Często jednak wynika z nieuświadomionej mocy i potencjału jaki w Tobie drzemie, braku wiary w siebie. Dlatego pierwszym krokiem do świadomego budowania tarczy asertywności jest rozpoznanie i nazwanie swoich wartości i granic, po przekroczeniu których następuje utrata Twoich nienaruszalnych praw i godności.  

Czym nie są granice?

Kiedy na przykład mówisz lub słyszysz: mam rację i koniec, jestem szefem wiem lepiej. Gdy krzyczysz lub w inny sposób nie szanujesz rozmówcy. Kiedy mówisz: bo Ty zawsze… Dlatego drugim nieodzownym elementem w komunikacji asertywnej jest empatia. Dopiero zdrowy balans asertywności i empatii czyni Twój styl komunikacyjny rzeczywiście asertywnym. Stawianie granic będzie skuteczne i uszanowane choć wiadomo, że nie każdemu spodoba się Twoja tarcza.

Ja – Ty – My.

Istotną kwestią w procesie empatycznej i asertywnej komunikacji jest prezentacja wypowiedzi w taki sposób aby odbiorca optymalnie zrozumiał intencje i sens wypowiedzi. Ważne w tym procesie są m.in kod językowy, kulturowy, kontekst, gesty, mimika, wygląd, ubiór i … porządek w głowie.  Polecam w tym celu codzienny trening wg zasad NVC – kurs online tutaj, które pozwalają po pierwsze na komunikowanie swoich granic i potrzeb, po drugie skupienie uwagi na potrzebach i granic rozmówcy. Pamiętaj jednak, że jeśli współpracownik nie jest w stanie się uznać Twoich potrzeb i granic, mimo iż zachowujesz balans i wyrażasz swoje zdanie z szacunkiem, nie możesz nic więcej dla niego zrobić, nie obwiniaj się, nie wchodź w rolę wychowawcy czy ratownika. Jeśli jest przemocowcem, w tej relacji jesteś tzw. stroną w sprawie.

To czas na podjęcie decyzji.

1. Godzisz się nadal pracować, utrzymywać relację z taką sobą z wszystkimi konsekwencjami (nie ma szans zmianę pracy lub otoczenia w danej chwili)
2. Rozpoczynasz proces zmiany, bo jesteś gotowa, obecna praca nie jest tego warta, masz coś na oku. 

Każda z tych decyzji jest trudna, przyniesie korzyści ale i konkretne koszty. Gdy masz tego świadomość, możesz się przygotować. Tak właśnie działają stratedzy konfliktu. Współczesny pogląd na konflikt stanowi, że konflikty podobnie do zjawisk meteorologicznych po prostu się dzieją. Zatem należy się nauczyć świadomie postępować w takich sytuacjach, a nawet wyciągać konkretne korzyści. Jeśli więc musisz nadal pracować (z ważnych przyczyn, które uczciwie ze sobą przegadasz) z mobberem, naucz się rozpoznawać zagrożenie na czas i optymalnie chronić emocjonalnie. 

Dlaczego powinno być to rozwiązanie czasowe?

Praca, w której musisz być nieustannie gotowa na ataki agresji, przemoc, manipulacje, narażając swoje zdrowie psychiczne i fizyczne jest po prostu niebezpieczna. Dobrze abyś w międzyczasie była pod opieką coacha lub trenowała samodzielnie, w swoim tempie asertywność i stawianie granic. Być może nie będziesz musiała musiała zmienić pracy. Gdy posiądziesz praktyczną wiedzę i narzędzia, możesz zmienić rzeczywistość i  to mobber będzie musiał odejść lub zweryfikować swoje postępowanie?

Trzymam za Ciebie kciuki i ściskam

Agata

Daj znać czy artykuł Ci pomógł!